Kabızlık, her yaşta görülebilen ve yaş ilerledikçe sıklığı artan bir şikayettir. Normalde basit bir şikayet gibi değerlendirilse de birçok hastalığın habercisi olabilir. Özellikle ileri yaşlarda ve sürekli devam eden kabızlık, mutlaka doktor tarafından değerlendirilmelidir. Kabızlık nasıl geçer ve kabızlığa ne iyi gelir hep birlikte bakalım.
Kabızlık Nasıl Geçer?
Kabızlık sorunu yaşayanlar yaşam tarzlarını ve yeme alışkanlıklarını değiştirerek bu durumu büyük oranda engelleyebilirler. Ancak uzun süreli devam eden kabızlıkların (özellikle ileri yaşlarda) altında kolon kanseri gibi ciddi hastalıkların olabileceği unutulmamalıdır.Kabızlık nedenlerini merak ediyorsanız şu yazımıza tıklayınız.
1) Doğru Beslenin
Bol lifli, posa bırakan gıdaları tüketin. Günde en az 18-30 gram lif alınması önerilmektedir. Yeşil yapraklı sebzeleri ve meyveleri tüketin. Öğünlerinizde baklagillere yer verin. Yüksek miktarda şeker içeren besinlerin kabızlığa neden olabileceğini unutmayın.
- Kepekli ekmek tüketin
- Zeytinyağı kullanın. Normalde yüksek yağlı besinler kabızlık yapsa da zeytinyağının kabızlığa iyi geldiği bilinmektedir. Sabahları aç karna bir yemek kaşığı zeytinyağının üzerine yarım limon sıkarak tüketmeniz kabızlığı gidermeye yardımcı olacaktır. Limon suyununda kabızlığa iyi geldiği bilinmektedir.
- Kayısı, incir, üzüm, yeşil erik gibi besinleri öğünlerinize ekleyin.
- Normalde aşırı miktarda süt ve süt ürünleri (peynir gibi) tüketmek kabızlığı tetikleyebilir. Ancak yoğurdu bunların dışında tutabiliriz. Probiyotik olan yoğurt, bağırsaklar için yararlı olan mikroorganizmları içermektedir. Bağırsak florasının düzenlenmesinde etkilidir. Günde bir kase köy yoğurdu (ev yapımı) tüketmeniz hem ishal hem de kabızlığa iyi gelir.
- Patetes kızartması, yüksek miktarda transyağ içeren fastfood (hamburger, pizza gibi) tüketimini kısıtlayın. Bu yiyecekler kabızlığa neden olabilir.
2) Kafeini Azaltın
Yüksek miktarlarda kafein tüketmek kabızlığa neden olabilir. Kola, enerji içecekleri, çay ve kahve tüketimini dengelemeniz gerekir.
3) Bol Su İçin
Sıvı kaybı kabızlığın önemli nedenlerinden birisidir. Özellikle sıcak yaz günlerinde vücuttaki su kaybı artar. Terleme ile kaybedilen su, bağırsakları etkileyerek kabızlığa neden olabilir. Normal koşullarda günde en az 2 litre su tüketilmesi önerilse de sıcak havalarda ve sıvı kaybının arttığı durumlarda bu miktar arttırılmalıdır. Bir bardak su içerek güne başlayınız.
4) Yürüyüş Yapın
Sürekli oturuyor ve hareketsiz yaşıyorsanız bağırsaklarınız da bu durumdan etkilenecektir. Günlük düzenli yürüyüş yapmak kabızlığa iyi gelir.
5) Tuvalet Alışkanlığı Edinin
Günün belli saatinde düzenli olarak tuvalete çıkmaya çalışın. Bu zamanla dürtüsel bir hal alacak ve bağırsaklarınız da buna uyum sağlayacaktır.
6) Kullandığınız İlaçları Gözden Geçirin
Ağrı kesicilerden tansiyon düşürücülere kadar birçok ilaç kabızlığa neden olabilir. Eğer düzenli ilaç kullanan ve kabızlıktan şikayetçi biriyseniz mutlaka doktorunuzla iletişime geçiniz.
7) İlaçlarla Tedavi
Diyet ve yaşam tarzı değişikliklerine rağmen kabızlık devam ediyorsa mutlaka doktorunuza başvurunuz. Doktorunuz uygun gördüğü takdirde ilaç tedavisi verebilir. Kabızlıkta kullanılan temel ilaçlar şunlardır:
- Çeşitli probiyotik ve prebiyotik ilaçlar
- Osmotik ilaçlar: Barsak içerisinde kalarak su çeken ve bu sayede kabızlığı gideren ilaçlardır. Laktuloz, sorbitol, magnezyum sülfat, sodyum fosfat bu ilaçlardan bazılarıdır.
- Yumuşatıcılar: Dışkıyı yumuşatarak geçişi ve hareketi kolaylaştırırlar.Gliserin, mineral yağı, docusate sodyum bunların başlıcaları.
- Uyarıcılar: Çeşitli yollarla barsak hareketlerini arttıran ilaçlardır. Bisakodil, hint yağı bu ilaçlardan bazılarıdır.
- Lifler: Yavaş etki eden ve dışkılamayı kolaylaştıran güvenilir maddelerdir. Metil selüloz, kepek, psyllium bunlardan bazılarıdır.
Bu ilaçların yan etkilerinin olabileceği unutulmamalıdır.
Kabızlık nasıl geçer sorusunun en doğru yanıtı, yaşam tarzı ve beslenme alışkanlığının değiştirilmesi olacaktır. Beslenme alışkınlıkları ve yaşam tarzı değişikliğine rağmen kabızlık devam ediyorsa, altta yatabilecek hastalıklar açısından doktora başvurmak gerekir.
Referanslar
http://www.medicinenet.com/constipation/page4.htm
http://www.nhs.uk/conditions/constipation/Pages/Treatment.aspx
http://www.webmd.com/digestive-disorders/tc/constipation-age-12-and-older-home-treatment#1
http://www.everydayhealth.com/digestive-health/five-home-remedies-for-constipation.aspx
https://draxe.com/natural-constipation-relief-remedies/
http://food.ndtv.com/health/6-effective-home-remedies-for-constipation-1216545