Göz kızarıklığı, göz akındaki damarlarda genişleme, çatlama veya kanama sonucu gelişir. Bazen gözün belli bir alanına sınırlı kalırken bazen de tüm gözü etkileyebilir.
Göz kızarmasının en sık nedenleri:
- Göz enfeksiyonları,
- Enfeksiyon dışı göz iltihapları,
- Alerji,
- Kanama (Subkonjonktival Kanama),
- Artmış göz içi basınç (glokom).
Yazımızda konjonktiva ve korneadan bahsedeceğimiz için bu iki terimi açıklayalım.
Konjonktiva: Gözün beyaz kısmının (göz akının) yüzeyini saran şeffaf tabakadır.
Kornea: Göz bebeğinin ön kısmında yer alan ve ışığı kırmada da görevli saydam tabakadır.
Göz Kızarıklığı Nedenleri
En sık karşılanlar nedenler allerjik göz nezlesi ve enfeksiyonlardır.
Alerjik Göz Nezlesi (Konjonktivit)
Genellikle saman nezlesi gibi diğer alerjik durumlarla ilişkilidir. İki taraflı göz kızarıklığı, gözde kaşıntı, batışma ve sulu akıntı görülür. Gözün beyaz kısmındaki saydam tabaka (konjonktiva) kabarır ve dışarıya doğru çıkar.
Tedavide soğuk uygulama ve alerji ilaçları kullanılır.
Enfeksiyon (İnfektif Konjunktivit)
Konjonktivanın bir virüs yada bakteri tarafından enfekte edilmesidir. Bu enfeksiyonların en sık nedeni virüsler özellikle de adenovirüslerdir.
Virüslerin neden olduğu konjonktivitler bulaşıcıdır. Göz kızarması ile birlikte gözde batışma, yüzeyel ağrı, yanma, kaşıntı, akıntı ve rahatsızlık hissi görülür. Bakterilerin neden olduğu durumlarda iltihabi bir akıntı eşlik edebilir.
Tedavi nedenine göre değişir. Nedeni virüsler ise kişiyi rahatlatıcı tedavi veya damlalar verilebilir. Nedeni bakteriler ise uygun antibiyotik damlalar başlanır.
Kanama (Subkonjonktival Kanama)
Gözün beyaz tabakası (sklera) ile bunun yüzeyini saran konjonktiva arasındaki kan damarlarında çatlama, yırtılma olması sonucu gelişir. Genellikle göz akının bir kısmında yama tarzı kızarıklık vardır. Darbeye bağlı veya kendiliğinde gelişebilir.
Kişi genellikle ya hafif bir batışma hisseder veya hiçbir şikayeti olmaz. Rahatsız edici bir şikayete neden olmadığı için ya aynaya bakarken yada başkası tarafından fark edilir.
Öksürme, hapşırma, kusma gibi basıncın yükseldiği durumlarda gerçekleşebilir. Ayrıca kan sulandırıcı kullanan yüksek tansiyon hastalarında daha sık rastlanır.
Özel bir tedavisi yoktur. 1-2 hafta içerisinde kendiliğinden geriler.
Göz Yaralanmaları (Korneal abrazyon)
Gözün yüzeyindeki tabakanın çizilmesi, sıyrılması sonucu göz yüzeyinin zarar görmesi durumudur.
Herhangi bir göz travması (dal veya tırnak çarpması gibi) sonrasında veya kontak lenslerin uzun süre gözde kalması sonucu gelişir. Gözde yabancı cisim varmış hissi, göz sulanması, şiddetli batışma, ve göz kızarıklığı görülür. Gözdeki batışma hissi kişiyi oldukça rahatsız eder.
Tedavide bakteriyel enfeksiyon gelişmesin diye antibiyotik damlalar başlanır. Gözün kornea tabakası kendini zamanla onarır. Derin yaralanmalar olmadığı sürece tamamen normale döner.
Göz Tansiyonu (Glokom)
Göz tansiyonunda (akut dar açılı glokomda) şiddetli ağrı ön plandadır.
Baş ağrısı, bulantı, kusma, puslu (bulanık) görme ve görme keskinliğinde azalma görülür. Kişi ışıkların çevresinde halkalar görür. Etkilenen tarafta göz kızarıklığı görülse de diğer şikayetler daha ön plandadır. Körlüğe kadar ilerleyebilen bu durumda göz içi basıncı düşüren ilaçlar kullanılır.
Göz Kızarıklığının Diğer Nedenleri
- Ön Üveit: Gözün uvea tabakasının (iris, siliyer cisim ve koroid) iltihaplanmasıdır. Göz kızarıklığı ile birlikte ağrı, ışığa hassasiyet (fotofobi) ve görme keskinliğinde azalma görülür. Genellikle otoümmin sistemik bir hastalık (Behçet Hastalığı, Reaktif Artrit gibi) ile birliktedir.
- Sklerit: Gözün beyaz tabakası olan skleranın iltihabıdır. Şiddetli ‘delici’ tarzda ağrı, batışma,ışığa hassasiyet ve göz sulanması görülür.
- Herpes keratiti: Gözün ön şeffaf tabakasının (kornea) herpes virüsü ile enfekte olması ile sonucu görülür. Korneada ülsere neden olur. Antiviral tedavi gerektirir.
- Epislerit: Tek taraflı bölgesel göz kızarıklığı, batışma, yanma ve hafif sulanma görülür.
- Toz, sigara dumanı, amonyak gibi tahriş edici maddeler nedeniyle gelişen kimyasal tahrişler.
- Kontak lens keratiti: Uzun süre kontak lens kullanımı sonucu gelişir.
- Göz kuruluğu: Göz yaşı üretiminde azalma sonucu gelişir. Göz kızarması, batışma, gözde kum varmış hissi görülür.
- Kornea ülseri: En sık herpes keratiti sonucu gelişir.